“Het is grappig hoe deze functie soms als zo apart beschouwd wordt.”
Met een fluit in de hand, kaarten in de zak en de stopwatch klaar om te starten, verdient de scheidsrechter zeker niet het imago dat mensen vaak van hem hebben. Zijn rol als "politieagent" die overtredingen fluit en straffen uitdeelt, blijft vaak hangen, alsof dat zijn enige taak is. De grens tussen "scheidsen" en "arbitrair" handelen is flinterdun. Scheidsen gaat over beslissen, oordelen, terwijl arbitrair handelen over willekeur gaat. Als je de commentaren aan de zijlijn hoort, zou je denken dat de scheids alleen maar willekeurige beslissingen neemt. Als dat zijn taak niet is, dreigt het wel zo te worden.
Frédéric Steens, aka Patch, hoofd van de arbitrage bij Uccle Sport, heeft deze functie zien evolueren en staat voor talloze uitdagingen om zijn doel te bereiken. Na meer dan twintig jaar passie voor deze rol deelt Patch zijn ervaringen.
De hockeysport in België beleeft een periode van snelle en opwindende groei. Meer jongeren schrijven zich in bij de clubs, nieuwe teams worden opgericht en de competitieve scène blijft zich ontwikkelen. Toch wordt deze mooie groei overschaduwd door een groot probleem: een tekort aan scheidsrechters. En daarvoor zijn verschillende redenen.
Een toenemende druk op de scheidsrechters
Met de opkomst van het Belgische niveau is de rol van de scheidsrechter belangrijker dan ooit geworden. Clubs, spelers en supporters verwachten snelle, eerlijke en nauwkeurige beslissingen. Deze verhoogde verwachtingen leggen echter een enorme druk op de scheidsrechters, vooral wanneer ze net beginnen. Elke fout wordt benadrukt, elke beslissing in twijfel getrokken, wat een klimaat creëert waarin de angst om te falen potentiële vrijwilligers tegenhoudt. Veel potentiële scheidsrechters, vooral onder jonge spelers of ouders, aarzelen om in te stappen uit angst voor kritiek. Dit roept een cruciale vraag op: hoe kunnen we het weer aantrekkelijk maken om in de arbitrage te stappen, terwijl we ervoor zorgen dat deze rol gewaardeerd blijft?
De vervaging van fair play
Respect voor scheidsrechters is een belangrijk thema geworden. Hoewel hockey lang bekend stond om zijn fair play, beginnen er toch ontsporingen op te treden, vooral bij de jeugd en amateurs. Dit veranderende gedrag, gecombineerd met de prestatiedruk, maakt het moeilijker om nieuwe scheidsrechters te werven. Het gaat niet enkel om het respecteren van de regels; arbitrage vereist menselijke kwaliteiten: het vermogen om met druk om te gaan, kalm te blijven en beslissingen te nemen onder spanning. Als spelers en toeschouwers deze aspecten beter zouden begrijpen, zou dit kunnen bijdragen aan een rustiger en respectvoller klimaat.
De rol van ouders: een noodzakelijke betrokkenheid
Een andere factor die niet over het hoofd gezien mag worden, is die van de ouders. In een context waarin de clubbijdragen stijgen, zijn er velen die denken dat hun betrokkenheid daarbij ophoudt. Ze gaan ervan uit dat ze niet hoeven deel te nemen aan organisatorische taken, zoals arbitrage. Dit zorgt voor een disbalans in de clubs, die moeite hebben om vrijwilligers te vinden voor deze cruciale rol. Nochtans kan arbitrage een manier zijn voor ouders om zich meer in het clubleven te integreren en daarbij essentiële ondersteuning te bieden. Door de communicatie rond arbitrage te herzien en het belang van actieve deelname naast de lidgelden te benadrukken, zouden clubs een collectievere en solidaire dynamiek kunnen stimuleren. Dit zou ook kunnen gebeuren via eenvoudige, toegankelijke opleidingen voor ouders, zodat ze op een flexibele manier kennis kunnen maken met arbitrage, aangepast aan hun beschikbaarheid.
Patch ziet in de arbitrageopleidingen echter een leerervaring voor jongeren.
Een leerschool voor jongeren
Naast de ouders zouden jonge spelers zelf meer betrokken kunnen worden bij de arbitrage, bijvoorbeeld door de lagere categorieën te fluiten. Dit zou verschillende voordelen bieden. Ten eerste zou het respect voor de regels versterkt worden en zouden ze een diepere kennis van het spel ontwikkelen. Daarnaast helpt het jongeren persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen zoals snel beslissen, omgaan met stress en leiderschap. Door spelers van jongs af aan verantwoordelijkheden te geven, zouden we een generatie kunnen vormen die meer respect heeft voor scheidsrechters en de regels.
Luisteren en dialoog tussen clubs en de federatie
De Koninklijke Belgische Hockeybond (KBHB) heeft het probleem al opgemerkt en stelt oplossingen voor om de clubs te ondersteunen, onder andere door de toegang tot opleidingen te vergemakkelijken. Toch blijft de bond een administratieve structuur, en soms kan er een kloof zijn tussen beslissingen aan de top en de realiteit op het veld. Clubs staan voor meerdere uitdagingen en moeten balanceren tussen hun beperkte middelen en de steeds hogere eisen.
Een veelbelovende toekomst door betere samenwerking
Het Belgische hockey heeft alles in huis om zijn opmars op het internationale toneel voort te zetten, maar er moet snel gehandeld worden om het tekort aan scheidsrechters op te lossen. Als clubs, ouders, spelers en de bond de handen in elkaar slaan, kunnen er duurzame oplossingen gevonden worden. Het herdenken van arbitrage, niet als een vervelende taak, maar als een centrale pijler van het spel en een middel voor persoonlijke ontwikkeling, kan deze functie weer de aantrekkingskracht geven die ze verdient. Eenvoudigere opleidingen, meer erkenning en een rustiger klimaat rond de scheidsrechters zullen ongetwijfeld helpen om deze uitdaging aan te gaan en een rooskleurige toekomst voor het Belgische hockey te garanderen.
Comments